Bài 3: Nhà máy tinh bột sắn Sơn La chưa hoàn thành hệ thống xử lý nước thải

Chi nhánh Công ty cổ phần Tinh bột sắn FOCOEV – Nhà m??y tinh bột sắn Sơn La; địa chỉ tại xã Mường Bon, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La; doanh nghiệp chủ quản là Công ty cổ phần tinh bột sắn FOCOEV, tại Buôn Nhum, xã EaBia, huyện Sông Hinh, tỉnh Phú Yên.

Nhà m??y tinh bột sắn Sơn La; địa chỉ tại xã Mường Bon, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La

Chưa hoàn thành hệ thống xử lý nước thải.

Qua tìm hiểu được biết, khoảng tháng 4/2014 tại Nhà m??y tinh bột sắn Sơn La đã xảy ra sự cố vỡ hồ chứa thải, hàng nghìn m3 nước thải chưa qua xử lý tràn ra môi trường gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến đời sống và sản xuất của nhiều người dân trên địa bàn.

Tại Thông báo số 95/TB-UBND ngày 22/5/2014 của UBND tỉnh Sơn La; Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La đã k??t luận một số nội dung đối với Chi nhánh Công ty cổ phần tinh bột sắn FOCOEV – Nhà m??y tinh bột sắn Mai Sơn:

Từ khi tiếp nhận Nhà m??y tinh bột sắn Mai Sơn tháng 2/2012 Công ty đã tích cực triển khai thay thế máy móc, thiết bị, dây truyền sản xuất nâng công suất từ 50 tấn lên 100 tấn tinh bột/ngày.

Bênh cạnh đó, Công ty mới chỉ chú trọng đến việc hoàn thiện dây chuyền thiết bị, chưa quan tâm đến vấn đề xử lý môi trường, đến nay báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) vẫn chưa được phê duyệt do đó chưa đảm bảo cơ sở để cấp giấy chứng nhận đầu tư.

Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu: Đến ngày 01/7/2014, đơn vị không hoàn thiện được các thủ tục liên quan đến xử lý môi trường, UBND tỉnh sẽ xem xét quyết định đình chỉ hoạt động của nhà m??y.

Thông báo số 95/TB-UBND ngày 22/5/2014 của UBND tỉnh Sơn La

Tiếp đến, ngày 10/6/2014 UBND tỉnh Sơn La đã có văn bản số 1421/UBND-KTN yêu cầu Nhà m??y tinh bột sắn Sơn La phải đầu tư xây dựng hệ thống xử lý nước thải bảo đảm tiêu chuẩn về môi trường, hoàn thành trước ngày 30-9-2014 và chỉ được phép tiếp tục sản xuất khi hệ thống xử lý nước thải bảo đảm tiêu chuẩn và được các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xác nhận.

Theo báo cáo số 127/BC-UBND ngày 31/3/2015 của UBND huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La; UBND huyện báo cáo tình hình triển khai dự án xây dựng hệ thống xử lý nước thải của Nhà m??y tinh bột sắn Sơn La từ ngày 25/3/2015 đến ngày 31/3/2015, cho thấy:

Nhà m??y đang thu mua nguyên liệu và vận hành sản xuất bình thường; đang thi công hoàn thiện mương Oxy hóa (các hạng mục phụ trợ); chuẩn bị tập kết máy móc, thiết bị của hệ thống mương Oxy hóa.

Ngày 13/4/2015 cho chúng tôi biết việc Nhà m??y tinh bột sắn Sơn La đã hoàn thành hệ thống xử lý nước thải chưa? Theo bà Lê Thị Hương Lan – Chuyên viên Phòng TN&MT huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La, nói: “Trước đây họ làm báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được Tỉnh phê duyệt. Sau khi vận hành thử nghiệm thì không đạt; sau khi quan chắc các thông số vượt tiêu chuẩn cho phép”.

Ngày 14/4/2015 trao đổi làm việc với chúng tôi, ông Nguyễn Thanh Cảnh - Trợ lý Giám đốc, Trưởng phòng tổng hợp của Nhà m??y tinh bột sắn Sơn La, cho biết: “Công ty đang tếp tục đầu tư xây dựng hệ thống xử lý nước thải. Bên Sở TN&MT và Chi cục BVMT biết bọn anh nâng cấp hệ thống xử lý nước thải, nên họ hẹn bọn anh làm xong cái mương Oxy hóa thì xin xác nhận hoàn thành luôn. Lộ trình tháng 5/2015 đưa vào vận hành nghiệm thu”.

“Hiện nay đã hết vụ rồi, Tỉnh và Sở TN&MT bảo chờ cái mương Oxy hóa vận hành nghiệm thu công trình này thì cấp hoàn thành luôn”, ông Nguyễn Thanh Cảnh nói thêm.

Như vậy, từ tháng 5/2014 khi xảy ra sự cố vỡ hồ chứa chứa thải gây ô nhiễm môi trường đến nay là trung tuần tháng 4/2015 Nhà m??y tinh bột sắn Sơn La vẫn chưa xây dựng hoàn thành hệ thống xử lý nước thải.

Làm ở đây mùi quá thối, nước thải màu đen

Ngày 14/4/2015 chúng tôi có mặt tại khu vực gần Nhà m??y tinh bột sắn Sơn La, nhận thấy có nhiều mùi hôi thối. Người dân gần khu vực Nhà m??y tinh bột sắn Sơn La, cho biết: Nước thải rãnh thoát nước là của nhà m??y tinh bột sắn. Làm ở đây mùi quá thối, nước thải màu đen. Giờ còn đỡ đấy ít sắn nó không xả ra mấy. Bình thường vẫn thối.

Theo ông Nguyễn Xuân Thảo – Phó trưởng Phòng TN&MT huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La, cho hay: “Nước trong chỗ tinh bột sắn kinh lắm”.

Cho chúng tôi biết hồ nước thải cuối cùng của Nhà m??y xả thải ra môi trường ở đâu? Ông Nguyễn Thanh Cảnh - Trợ lý Giám đốc, Trưởng phòng tổng hợp của Nhà m??y tinh bột sắn Sơn La nói: “Hệ thống mương dẫn nước chảy từ hồ vi sinh (ao Bèo tây có màu nước đen – PV) ra Hồ Huyện đội; mương dẫn nước này không lót bạt đáy chảy ra đến Hồ huyện đội khoảng 1km”.

Liên quan đến vấn đề UBND tỉnh gia hạn vận hành chạy thử nghiệm hệ thống xử lý nước thải của Nhà m??y tinh bột sắn Sơn La, ông Nguyễn Thanh Cảnh - Trợ lý Giám đốc, Trưởng phòng tổng hợp của Nhà m??y, cho hay:

UBND tỉnh có hai văn bản gia hạn cho nhà m??y vận hành thử nghiệm; sau văn bản 3511/UBND-KTN ngày 05/12/2014 của UBND tỉnh Sơn La, “Bọn anh gửi hồ sơ lên Sở, lên Tỉnh rồi, Tỉnh không có ý kiến thì bọn anh cứ tiếp tục”.

Ông Nguyễn Thanh Cảnh cung cấp cho chúng tôi hai văn bản của UBND tỉnh gửi Nhà m??y tinh bột sắn Sơn La.

Văn bản 3511/UBND-KTN ngày 05/12/2014 của UBND tỉnh Sơn La

Theo đó, Văn bản số 3093/UBND-KTN ngày 31/10/2014 của Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La có ý kiến: Đồng ý cho Nhà m??y tinh bột sắn đi vào hoạt động sản xuất để vận hành thử nghiệm các công trình xử lý nước thải trong thời gian 30 ngày, kể từ ngày 01/11/2014.

Tiếp đến, ngày 05/12/2014 UBND tỉnh Sơn La ban hành văn bản số 3511/UBND-KTN; Chủ tịch UBND tỉnh có ý kiến: Đồng ý gia hạn cho Nhà m??y tinh bột sắn vận hành thử nghiệm các công trình xử lý nước thải trong 60 ngày, kể từ ngày 05/12/2014.

Chỉ với hai văn bản nêu trên của UBND tỉnh Sơn La; Nhà m??y tinh bột sắn Sơn La đã thực hiện “chót lọt” niên vụ sản xuất sắn từ khoảng tháng 11/2014 đến ngày 05/02/2015 trong khi hệ thống xử lý nước thải chưa hoàn thành.

Vậy, từ ngày 06/2/2015 đến nay, Nhà m??y tinh bột sắn Sơn La vận hành, hoạt động sản xuất sắn đã được cơ quan có thẩm quyền nào cho phép? Vấn đề này cần được các cơ quan có thẩm quyền xem xét, xác minh làm rõ.

Dưới đây là một số hình ảnh khu vực hệ thống xử lý nước thải của Nhà m??y tinh bột sắn Sơn La, chúng tôi nghi nhận vào sáng ngày 14/4/2015, tại khu vực này có nhiều mùi hôi thối, nước thải trong các hồ có màu đen:

Báo Thời Đại sẽ tiếp tục thông tin vụ việc tới bạn đọc.

(Bài 4. Bệnh viện YHCT tỉnh Sơn La: Nhiều tồn tại trong lĩnh vực Bảo vệ môi trường)

Minh Sơn